Trong thế giới kinh doanh hiện đại, chiến lược đại dương đỏ và chiến lược đại dương xanh là hai khái niệm phổ biến, đại diện cho các phương pháp cạnh tranh trong thị trường. Trong đó, chiến lược đại dương đỏ thường được sử dụng để miêu tả các thị trường đầy cạnh tranh và khốc liệt. Vậy, bản chất chiến lược đại dương đỏ là gì? Hãy cùng WeWin Media tìm hiểu trong bài viết dưới đây nhé!
1. Chiến lược đại dương đỏ là gì?
Thị trường ngày nay đang dần trở nên đông đúc với nhiều thành phần gia nhập, các công ty cạnh tranh khốc liệt trong cuộc chiến thị phần, dù nhu cầu của con người là có hạn. Chiến lược đại dương đỏ là một phương pháp cạnh tranh trong thị trường mà các doanh nghiệp cố gắng giành được lợi thế bằng cách tìm cách đánh bại các đối thủ cạnh tranh trực tiếp. Trên thị trường này, các doanh nghiệp cạnh tranh với nhau bằng cách tập trung vào việc cắt giảm chi phí, tăng giá trị hoặc cải tiến sản phẩm để thu hút khách hàng. Kết quả là, các doanh nghiệp sẽ cạnh tranh với nhau trong một không gian hẹp và đầy căng thẳng, như một “đại dương đỏ chảy máu”.
Trong thị trường đại dương đỏ, các doanh nghiệp thường phải đối mặt với các rào cản cạnh tranh cao, sự đe dọa từ các đối thủ cạnh tranh, sự giảm giá, áp lực từ khách hàng và sự khó khăn trong việc tạo ra giá trị độc đáo để thu hút khách hàng. Do đó, để tạo ra lợi thế cạnh tranh trên thị trường này, các doanh nghiệp thường phải tập trung vào việc cắt giảm chi phí sản xuất, tăng giá trị của sản phẩm hoặc dịch vụ của mình hoặc cải tiến sản phẩm để nâng cao chất lượng và tính cạnh tranh.
Khái niệm “Red Ocean Strategy” được đưa ra và phát triển bởi hai tác giả W. Chan Kim và Renee Mauborgne thông qua cuốn sách “Blue Ocean Strategy” năm 2005. Trong cuốn sách này, hai tác giả đã trình bày hai khái niệm chiến lược đại dương xanh (Blue Ocean Strategy) và chiến lược đại dương đỏ (Red Ocean Strategy) để giải thích các phương pháp cạnh tranh trong thị trường.
2. Quá trình hình thành chiến lược đại dương đỏ và xanh
2.1. Chiến lược đại dương đỏ
Khi các nhà quản lý cấp cao xây dựng chiến lược doanh nghiệp, họ thường bắt đầu với việc phân tích điều kiện ngành hoặc môi trường kinh doanh. Sau đó đánh giá điểm mạnh và điểm yếu của các đối thủ cạnh tranh của doanh nghiệp. Từ đó, họ đặt ra mục tiêu tạo ra vị trí chiến lược độc đáo, nơi mà họ có thể vượt qua các đối thủ cạnh tranh bằng cách xây dựng lợi thế cạnh tranh. Để đạt được lợi thế đó, một công ty thường chọn hoặc phân biệt mình với các đối thủ thông qua cách đặt giá cao hơn hoặc là tập trung vào giảm thiểu chi phí.
2.2. Chiến lược đại dương xanh
Chiến lược đại dương xanh khẳng định rằng thành công của một công ty không nhất thiết phải được xác định bởi môi trường cạnh tranh của ngành. Trái ngược với chiến lược đại dương đỏ, chiến lược đại dương xanh liên quan đến việc phá vỡ sự đánh đổi giữa giá trị và chi phí thông thường để tìm ra một ngách thị trường mới, khiến doanh nghiệp trở nên khác biệt và có chi phí thấp.
Chiến lược đại dương xanh có thể giúp các công ty tái cấu trúc ngành của mình một cách có hệ thống và từ chiến lược có thể đưa ra một cấu trúc có lợi cho họ.
3. Đỏ hoặc xanh: Đâu là chiến lược dành cho doanh nghiệp của bạn?
Khi lựa chọn chiến lược phù hợp cho doanh nghiệp, bạn cần xem xét sức hấp dẫn của môi trường, khả năng và nguồn lực mà bạn có thể sử dụng, và liệu tổ chức của bạn có định hướng chiến lược để cạnh tranh hay đổi mới hay không? Với các công ty hoạt động đa lĩnh vực, có thể thoải mái sử dụng cả hai cách tiếp cận trên.
Bất kể loại chiến lược nào, chiến lược đại dương đỏ hay chiến lược đại dương xanh, được chọn, thành công của doanh nghiệp sẽ phụ thuộc vào việc tạo ra kế hoạch kinh doanh phù hợp nhất với ba nhóm bên liên quan của công ty: khách hàng, cổ đông và nhân viên của công ty.
4. Sự khác biệt giữa Chiến lược Đại dương Đỏ và Chiến lược Đại dương Xanh
Chiến lược đại dương đỏ là một chiến lược cạnh tranh thị trường. Chiến lược đại dương xanh là chiến lược tạo lập thị trường.
| Chiến lược đại dương đỏ | Chiến lược đại dương xanh |
| Cạnh tranh trong khoảng thị trường hiện tại | Tạo ra khoảng thị trường không có cạnh tranh |
| Chấp nhận đánh đổi giữa giá trị mang lại và chi phí bỏ ra | Phá vỡ sự đánh đổi giữa giá trị và chi phí |
| Khai thác nhu cầu hiện tại | Tạo ra và nắm bắt nhu cầu hiện tại |
| Đánh bại đối thủ cạnh tranh | Làm cho việc cạnh tranh trở nên không quan trọng |
| Điều chỉnh toàn bộ hoạt động của tổ chức theo chiến lược lựa chọn: Thực hiện chiến lược khác biệt hoá hoặc là chiến lược chi phí thấp | Điều chỉnh toàn bộ hoả động của tổ chức nhằm theo đuổi cả chiến lược khác biệt hoá và chi phí thấp. |
5. Ví dụ về chiến lược đại dương đỏ
Chiến lược đại dương đỏ tồn tại tại rất nhiều lĩnh vực. Có thể là các doanh nghiệp bán lẻ lớn ở New York, Paris, London và Tokyo hoạt động với sự khác biệt về mặt tiền, bầu không khí hay thậm chí là dịch vụ của họ, cũng có thể các trạm xăng trên toàn thế giới; công ty luật hoặc các công ty tư vấn quản lý cũng đều sử dụng chiến lược đại dương đỏ.
5.1. Chiến lược đại dương đỏ của khách sạn
Hãy xem xét một ví dụ về chiến lược đại dương đỏ trong ngành khách sạn. Nhiều lĩnh vực của ngành khách sạn tăng trưởng chậm, tỷ suất lợi nhuận eo hẹp và cạnh tranh khốc liệt.
Michael Levie, đồng sáng lập CitizenM Hotels, nhận xét: “Nếu tồn tại một đại dương đỏ, thì ngành công nghiệp khách sạn sẽ là nó, đỏ hơn cả màu đỏ”
Các khách sạn bốn sao cung cấp 4/5 những gì các khách sạn năm sao cung cấp. Các khách sạn ba sao cung cấp 3/4 những gì các khách sạn bốn sao cung cấp. Và cứ thế cho đến các khách sạn một sao cung cấp khoảng một nửa những gì khách sạn hai sao cung cấp. Nói cách khác, tất cả họ đều theo đuổi chiến lược đại dương đỏ, trong đó tất cả họ đều cạnh tranh trên những thứ cơ bản giống nhau.
Trong ngành này, Levie cho rằng “mọi người nghĩ rằng họ đã đổi mới nếu họ thay đổi màu sơn tường hoặc đổi loại sô cô la trên gối.”
5.2. Tổ chức từ thiện: chiến lược đại dương đỏ trong ngành gây quỹ
Xét một casestudy về chiến lược đại dương đỏ của các tổ chức từ thiện lớn trên thế giới. Các tổ chức từ thiện truyền thống sử dụng cảm giác đồng cảm và thương hại để thu hút sự đóng góp, tập trung vào việc đảm bảo và công nhận những món quà lớn từ những nhà tài trợ lớn, đồng thời gây quỹ quanh năm.
Ngược lại, Comic Relief sử dụng một cách tiếp cận đột phá, kết hợp một ngày gây quỹ “vui vẻ” của cộng đồng với một chương trình truyền hình hài kịch quy tụ nhiều ngôi sao, Red Nose Night. Những người tham gia chỉ cần mua một chiếc mũi đỏ với giá £1 để quyên góp tiền. Ngay cả khoản quyên góp nhỏ nhất cũng được đánh giá cao và công nhận. Comic Relief chỉ tạo ra trải nghiệm độc đáo này hai năm một lần để giúp mọi người không cảm thấy nhàm chán hoặc gặp rắc rối khi làm từ thiện. Đề xuất giá trị của nó cho phép các nhà tài trợ tạo ra sự khác biệt lớn trong khi có một khoảng thời gian tuyệt vời với chi phí thấp.
5.3. Ví dụ về chiến lược đại dương đỏ: ngành công nghiệp rượu vang Hoa Kỳ
Một ví dụ khác đến từ ngành công nghiệp rượu vang của Hoa Kỳ. Ngành công nghiệp này luôn có tính cạnh tranh cao và các nhà sản xuất rượu vang đã cạnh tranh một cách có hệ thống theo cùng một tập hợp các yếu tố trong nhiều thế kỷ. Vì vậy, đối với các nhà chiến lược, câu hỏi đặt ra là làm thế nào để thoát ra khỏi đại dương đỏ cạnh tranh đẫm máu này và mở ra một đại dương xanh với không gian thị trường không bị cạnh tranh.
Một câu trả lời được đưa ra bởi nhà sản xuất rượu vang Úc, Casella Wines, người đã thâm nhập thị trường Mỹ vào năm 2001. Họ đã định hướng lại trọng tâm chiến lược của mình từ đối thủ cạnh tranh sang lựa chọn thay thế và từ khách hàng sang không phải khách hàng. Họ xem xét các lựa chọn thay thế bia và cocktail pha sẵn, đồng thời cạnh tranh dựa trên các yếu tố mới như ‘dễ uống’ và ‘vui vẻ và phiêu lưu’. Kết quả của sự thay đổi chiến lược này là rượu vang [yellow tail] của họ đã trở thành loại rượu đóng chai 750 ml bán chạy số một tại Mỹ vào năm 2005.
Như vậy, Blue Ocean Strategy và Red Ocean Strategy là hai phương pháp cạnh tranh khác nhau trong thị trường. Red Ocean Strategy tập trung vào cạnh tranh trực tiếp trong khi Blue Ocean Strategy tập trung vào tạo ra giá trị độc đáo và phá vỡ giới hạn của môi trường cạnh tranh. Việc lựa chọn chiến lược phù hợp sẽ giúp các doanh nghiệp tạo ra lợi thế cạnh tranh và phát triển bền vững trên thị trường.
Tìm hiểu thêm:
